Τι είναι το PSA;
Το PSA είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από τον προστάτη και μετριέται στο αίμα. Δεν αποτελεί τεστ καρκίνου, αλλά πολύτιμο δείκτη που βοηθά στον προληπτικό έλεγχο και στην απόφαση για περαιτέρω διερεύνηση. Οι τιμές PSA ανά ηλικία δεν είναι απόλυτες. Χρησιμοποιούνται ως οδηγός μαζί με το ιστορικό, τη δακτυλική εξέταση, τον υπέρηχο και ενίοτε τη μαγνητική προστάτη.
Ενδεικτικές τιμές PSA ανά ηλικιακή ομάδα
Οι παρακάτω τιμές χρησιμοποιούνται συχνά ως ανώτερα όρια αναφοράς σε ασυμπτωματικούς άνδρες. Το φυσιολογικό για εσάς μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον όγκο του προστάτη και άλλους παράγοντες.
40 έως 49 ετών έως περίπου 2,5 ng ανά mL
50 έως 59 ετών έως περίπου 3,5 ng ανά mL
60 έως 69 ετών έως περίπου 4,5 ng ανά mL
70 έως 79 ετών έως περίπου 6,5 ng ανά mL
Σημαντικό να θυμάστε ότι μια τιμή λίγο πάνω από το όριο δεν σημαίνει απαραίτητα κακοήθεια. Αντίστοιχα, φυσιολογικό PSA δεν αποκλείει πάντα την ύπαρξη καρκίνου. Η τάση στον χρόνο και το συνολικό κλινικό πλαίσιο είναι αυτά που καθοδηγούν τα επόμενα βήματα.
Τι επηρεάζει το PSA προς τα πάνω ή προς τα κάτω
Το PSA μπορεί να αυξηθεί παροδικά ή μόνιμα από καταστάσεις που δεν σχετίζονται με καρκίνο.
Παράγοντες που μπορούν να το ανεβάσουν προσωρινά
Λοίμωξη ουροποιητικού ή φλεγμονή του προστάτη
Εκσπερμάτιση μέσα στο προηγούμενο εικοσιτετράωρο
Έντονη ποδηλασία ή πίεση στο περίνεο
Πρόσφατοι ιατρικοί χειρισμοί στην περιοχή
Παράγοντες που μειώνουν το PSA
Φάρμακα για υπερπλασία προστάτη που μπλοκάρουν την πενταα αναγωγάση
Σε άνδρες που τα λαμβάνουν για μήνες, η τιμή PSA τείνει να είναι περίπου στο μισό. Ο γιατρός λαμβάνει υπόψη την προσαρμογή κατά την ερμηνεία.
Πότε κάνω PSA και κάθε πότε το επαναλαμβάνω
Η απόφαση εξατομικεύεται. Συνήθως ο έλεγχος ξεκινά γύρω στα πενήντα, νωρίτερα αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου προστάτη ή άλλοι παράγοντες κινδύνου. Η συχνότητα επανάληψης εξαρτάται από την αρχική τιμή και τον συνολικό κίνδυνο. Για παράδειγμα, χαμηλή τιμή σε άνδρα χαμηλού κινδύνου μπορεί να επανεκτιμηθεί ανά δύο χρόνια, ενώ μια οριακά αυξημένη τιμή ίσως χρειαστεί συντομότερο επανέλεγχο.
Πέρα από την απλή τιμή PSA
Σε οριακές ή αμφίβολες περιπτώσεις ο ουρολόγος μπορεί να χρησιμοποιήσει επιπλέον δείκτες ώστε να περιοριστούν οι άσκοπες βιοψίες και να στοχευτούν καλύτερα όσοι χρειάζονται διερεύνηση.
Ελεύθερο PSA ποσοστό του PSA που κυκλοφορεί σε ελεύθερη μορφή. Χαμηλό ποσοστό μπορεί να αυξήσει την υποψία κακοήθειας
Πυκνότητα PSA τιμή PSA διαιρεμένη με τον όγκο του προστάτη από τον υπέρηχο ή τη μαγνητική. Ψηλές τιμές σε μικρό προστάτη είναι πιο ύποπτες
Ταχύτητα PSA ο ρυθμός μεταβολής στον χρόνο. Σημαντική και σταθερή άνοδος αξίζει διερεύνηση
Πολυπαραμετρική μαγνητική προστάτη βοηθά να εντοπιστούν ύποπτες περιοχές πριν από βιοψία και να αποφευχθούν άσκοπες λήψεις
Πώς προετοιμάζομαι για αξιόπιστη μέτρηση
Αποφύγετε εκσπερμάτιση για ένα εικοσιτετράωρο πριν την εξέταση
Αποφύγετε έντονη ποδηλασία την προηγούμενη ημέρα
Αν έχετε συμπτώματα λοίμωξης ενημερώστε τον γιατρό και αναβάλετε τη μέτρηση έως την υποχώρηση
Ακολουθήστε οδηγίες νηστείας μόνο αν ζητηθούν για άλλες εξετάσεις που γίνονται ταυτόχρονα
Πότε χρειάζεται μαγνητική ή βιοψία
Η απόφαση βασίζεται στη συνολική εικόνα. Αύξηση του PSA πάνω από τα ηλικιακά όρια ή ύποπτη δακτυλική εξέταση οδηγούν συχνά σε μαγνητική προστάτη. Αν η μαγνητική δείξει ύποπτη περιοχή, προτείνεται στοχευμένη βιοψία. Όταν η μαγνητική είναι αρνητική αλλά η κλινική υποψία παραμένει, συζητείται στρατηγική επανελέγχου.
Η μεγάλη εικόνα
Οι Τιμεσ psa ανα ηλικια είναι χρήσιμο εργαλείο, όχι διάγνωση. Αυτό που μετρά περισσότερο είναι η σωστή ερμηνεία από ειδικό, η σύγκριση με προηγούμενα αποτελέσματα και ο συνδυασμός με το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Αν έχετε απορίες για την τιμή σας ή συμπτώματα ούρησης, προγραμματίστε αξιολόγηση. Με ένα εξατομικευμένο πλάνο ελέγχου κερδίζετε ασφάλεια και ηρεμία.
Comments are closed