ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ

Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας του άνδρα, ο οποίος βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, μπροστά από το έντερο (ορθό) και πίσω από τα οστά της ηβικής σύμφυσης.

 Τι είναι ο προστάτης και γιατί ονομάστηκε έτσι;

Ο προστάτης είναι ένας αδένας του άνδρα, ο οποίος βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, μπροστά από το έντερο (ορθό) και πίσω από τα οστά της ηβικής σύμφυσης. Ο προστάτης περιβάλλει την ουρήθρα και γι’ αυτό δημιουργεί προβλήματα στην ούρηση μετά την ηλικία των 40.

Ο όρος προστάτης καθιερώθηκε τον 17ο αιώνα από τους Γάλλους και πήρε το όνομα από την ελληνική λέξη «Προστάτης» και τη λατινική «Prostata» και σημαίνει: «κάποιον που στέκεται μπροστά, ο πρωτοστάτης, ο προστατεύων». Στην προκειμένη περίπτωση, η ονομασία προστάτης παραπέμπει στην προστασία του σπέρματος.

Τι ρόλο παίζει ο προστάτης στον οργανισμό του άνδρα;

Ο προστάτης αδένας ανήκει στο αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα και εκκρίνει ένα υγρό, το οποίο περιέχει θρεπτικά συστατικά για το σπέρμα και ένζυμα που βοηθούν στη ρευστοποίηση αυτού, ώστε να καταστεί γόνιμο. Το 30% της ποσότητας του σπέρματος προέρχεται από τον προστάτη και αναμιγνύεται με αυτό κατά τη διάρκεια της εκσπερμάτισης εντός της ουρήθρας. Επίσης, o προστάτης συμβάλλει στην εγκράτεια των ούρων, ενισχύοντας τη λειτουργία του έσω σφιγκτήρα της ουρήθρας, εξασφαλίζοντας καλύτερη παθητική εγκράτεια.

Σε ποια ηλικία μπορεί να εμφανιστούν στον άνδρα προβλήματα όσον άφορα τον προστάτη;

Ο προστάτης μπορεί να εμφανίζει προβλήματα από τη στιγμή που ο άνδρας αρχίζει να έχει σεξουαλικές επαφές. Στις μικρές ηλικίες μέχρι την ηλικία των 40 παρουσιάζονται προβλήματα από φλεγμονές του προστάτη, την ονομαζόμενη προστατίτιδα. Από την ηλικία των 40 και πάνω εμφανίζονται επιπλέον προβλήματα από υπερτροφία ή καρκίνο του προστάτη.

Ποια συμπτώματα που παρουσιάζει ο προστάτης πρέπει να μας ανησυχούν και τι πρέπει να κάνουμε;

Τα συμπτώματα που εμφανίζονται όταν διογκώνεται ο προστάτης έχουν σχέση με την ούρηση και περιλαμβάνουν:

• Αδύναμη ακτίνα ούρων.
• Δυσχέρεια στην έναρξη της ούρησης κυρίως το πρωί.
• Διακοπτόμενη ούρηση.
• Απώλεια σταγόνων μετά το τέλος της ούρησης.
• Συχνήούρηση πάνω από 5 φορές την ημέρα ή επιτακτική ούρηση, όταν εμφανίζει αιφνίδια αίσθημα ούρησης.
• Νυκτουρία, συχνή ούρηση τη νύχτα.
• Ούρηση με προσπάθεια (σφίγγεται να ούρηση).
• Αίσθημα ατελούς εκκένωσης της ουροδόχου κύστεως.
• Ουρολοιμώξεις.
• Αιματουρία.

Τα συμπτώματα που πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν όσο αφορά την υγεία του προστάτη είναι εκείνα που αρχίζουν και δημιουργούν πρόβλημα στον πάσχοντα τόσο στη δουλειά του, όσο και στην κοινωνική του ζωή. Αυτά όμως που πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής είναι, η αιματουρία, η αιμοσπερμία, η παραμονή μεγάλης ποσότητας ούρων στην ουροδόχο κύστη και οι συχνές ουρολοιμώξεις.

Ποιες είναι οι 3 πιο σύγχρονες, ανώδυνες, ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες για τον προστάτη;

Οι 3 πιο σύγχρονες, ανώδυνες, ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες για τον προστάτη από έμπειρο και εξειδικευμένο Ουρολόγο είναι οι εξής:

• Θεραπεία Υδρατμών.
• Προστατεκτομή TURIS.
• HOLEP (Μέθοδος Holmium Laser).

Η μεταφορά υδρατμών στον προστατικό ιστό και η ομοιόμορφη κατανομή αυτών μεταξύ των κυττάρων, σε υψηλές θερμοκρασίες > 103οC, καταστρέφει τη βασική μεμβράνη των κυττάρων και τους αδρενεργικούς υποδοχείς. Αποτέλεσμα αυτής της θερμικής ενέργειας είναι η συρρίκνωση του προστατικού ιστού, η καταστροφή των νευρικών απολήξεων και η χάλαση του τόνου. Αυτή η αλλαγή οδηγεί σε αποσυμπίεση της ουρήθρας και απελευθέρωση της ούρησης. Είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, γρήγορη, αποτελεσματική και μακράς διάρκειας. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου θεραπείας υδρατμών είναι: αναίμακτη διαδικασία με ήπια αναισθησία (μέθη), διατήρηση πλήρους σεξουαλικής δραστηριότητας, άμεση επάνοδος στις δραστηριότητες και σημαντική βελτίωση της ούρησης.

Η μέθοδος TURIS αποτελεί ένα νέο διπολικό χειρουργικό σύστημα, με τη χρήση φυσιολογικού ορού, σε αντίθεση με το παλαιότερο σύστημα που λειτουργούσε με ισότονο διάλυμα. Με αυτή τη μέθοδο επιτυγχάνεται σημαντική μείωση της πιθανότητας απορρόφησης υγρών από τον οργανισμό του ασθενούς και κατά συνέπεια των επιπλοκών. Η μέθοδος TURIS είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, με την οποία εξαιρείται αναίμακτα το αδένωμα του προστάτη και δίνει επιπλέον τη δυνατότητα εξάχνωσης του προστατικού ιστού, εξασφαλίζοντας ομαλή χειρουργική επιφάνεια. Πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι τα εξής: δυνατότητα εξαίρεσης μεγάλου μεγέθους προστατικού αδενώματος, αύξηση του χειρουργικού χρόνου χωρίς επιπλοκές, ελάχιστη απώλεια αίματος, ανώδυνη διαδικασία και παραμονή στην κλινική για 1 ημέρα.

Η HOLEP είναι μια νέα μέθοδος χειρουργικής θεραπείας της υπερτροφίας του προστάτη, η οποία πραγματοποιείται με τη χρήση ενός ισχυρού Holmium Laser. Είναι μία σχετικά αναίμακτη, ανώδυνη και ελάχιστα επεμβατική μέθοδος. Τα αποτελέσματα μετά την επέμβαση είναι μακροχρόνια και συγκρίσιμα με εκείνα της προστατεκτομής TURIS. Χρησιμοποιείται συνήθως για προστάτες μεγάλου μεγέθους, άνω των 120 κυβικών εκατοστών. Ουσιαστικά, αντικατέστησε την ανοικτή προστατεκτομή. Ο χρόνος χειρουργείου είναι μεγαλύτερος της μεθόδου TURIS, η νοσηλεία είναι 1 ημέρα και ο χρόνος ανάρρωσης διπλάσιος εκείνης της μεθόδου TURIS.

χειρουργειο προστατη διαρκεια…Η διάρκεια χειρουργείου προστάτη εξαρτάται από τον τύπο της επέμβασης, αλλά γενικά κυμαίνεται από 1 έως 3 ώρες. Συνήθως οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται με τη μέθοδο της ρομποτικής ή της λαπαροσκοπικής προσέγγισης, που μειώνουν τον χρόνο ανάρρωσης.

Τα ανοιχτά χειρουργεία μπορεί να διαρκούν περισσότερο, ενώ οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μειώνουν την παραμονή στο νοσοκομείο και επιταχύνουν την αποκατάσταση.

Προστάτης και Προστατίτιδα

Η προστατίτιδα είναι η φλεγμονώδης διόγκωση του προστάτη και διακρίνεται σε οξεία, σε χρόνια μη μικροβιακή (άλγος πυελικού εδάφους), σε χρόνια μικροβιακή και σε χρόνια ασυμπτωματική προστατίτιδα. Συνήθως, προσβάλλει τους νέους άνδρες και τους μεσήλικες. Μεταξύ 50 ετών-59 ετών, η συχνότητα είναι τριπλάσια σε σχέση με τις νεότερες ηλικίες. Η προστατίτιδα οφείλεται στην παρουσία μικροβίων στα ούρα, τα οποία προσβάλλουν τον προστάτη.

Όσον αφορά τα συμπτώματα, ο ασθενής συνήθως παραπονιέται για πόνο, καύσο και δυσκολία κατά την ούρηση. Ο πόνος πολλές φορές εκδηλώνεται ανεξάρτητα της ουρήσεως, και εντοπίζεται στην περιοχή του περινέου, στους όρχεις και στις μηροβουβωνικές πτυχές. Όταν κάποιος άνδρας εμφανίσει τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω, πρέπει να συμβουλευθεί έμπειρο και εξειδικευμένο Ουρολόγο, ο οποίος θα κρίνει ποιες εξετάσεις είναι απαραίτητες για τη διάγνωση. Συνήθως, απαιτείται καλλιέργεια ούρων, καλλιέργεια προστατικού εκκρίματος μετά από μάλαξη ή καλλιέργεια σπέρματος, υπερηχογράφημα νεφρών κύστεως προστάτη και έξω γεννητικών οργάνων.

Όσον αφορά τη θεραπεία, στην οξεία προστατίτιδα απαιτείται θεραπεία με αντιβιοτικά για 15 ημέρες τουλάχιστον και αντιφλεγμονώδη. Αν υπάρχει και δυσκολία στην ούρηση, τότε προστίθεται και κάποιο φάρμακο για να διευκολύνει την ούρηση.

Στη χρόνια  μη  μικροβιακή  προστατίτιδα  απαιτείται  μακροχρόνια θεραπεία με διάφορους συνδυασμούς αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων σχετικών με τον νευρολογικό πόνο.

Στη χρόνια μικροβιακή προστατίτιδα απαιτείται θεραπεία για 1 μήνα με ειδικά αντιβιοτικά και ανάλογα με τα συμπτώματα προστίθενται και άλλα φάρμακα. Στη χρόνια ασυμπτωματική προστατίτιδα, η οποία ανακαλύπτεται τυχαία, δεν χρειάζεται κάποια θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, τη θεραπεία την καθορίζει ένας έμπειρος και εξειδικευμένος Ουρολόγος.

Υπερτροφία Προστάτη – Καρκίνος Προστάτη: Πότε είναι καλοήθης και πότε κακοήθης;

Η συνηθέστερη πάθηση του προστάτη είναι η υπερτροφία, η οποία αναπτύσσεται μετά την ηλικία των 40, αλλά σπάνια εμφανίζονται συμπτώματα. Τα συμπτώματα αναπτύσσονται συνήθως μετά τα 55. Έτσι, 1 στους 4 άνδρες (25%) θα εκδηλώσουν συμπτώματα από τον προστάτη, ενώ μετά τα 75 θα εκδηλώσει το 50% και το 25% από αυτούς θα οδηγηθεί στο χειρουργείο.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πλέον συχνός στους άνδρες και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τον καρκίνο των πνευμόνων. Στις αναπτυγμένες χώρες, ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί το 15% όλων των καρκίνων, ενώ στις αναπτυσσόμενες μόνον το 4%. Η επίπτωση στον ανδρικό πληθυσμό στην Ευρώπη ανέρχεται σε 214 περιπτώσεις ανά 1.000 άνδρες. Συνήθως, εμφανίζεται μετά την ηλικία των 65. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με εκείνα της υπερτροφίας του προστάτη, ενώ στις μικρές ηλικίες (45-55) μπορεί να είναι ασυμπτωματικός. Γι’ αυτό οι άνδρες μετά τα 50 θα πρέπει να επισκέπτονται τον ουρολόγο τους. Η διάγνωση του προστατικού καρκίνου τίθεται με βιοψία, με τοπική αναισθησία μέσω του ορθού.

Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της υπερτροφίας του προστάτη;

Για την υπερτροφία του προστάτη, αποτελεί τη φυσική εξέλιξη του προστάτη αδένα προϊούσης της ηλικίας. Άλλοι παράγοντες είναι το οικογενειακό ιστορικό και η γεωγραφική περιοχή. Αν στην οικογένεια ο πατέρας ή ο παππούς είχαν προστάτη, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες υπερτροφίας προστάτη στα παιδιά τους. Επίσης, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ η συχνότητα είναι μεγαλύτερη από την Ασία.

Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση του καρκίνου του προστάτη;

Σε ότι αφορά τον καρκίνο του προστάτη, οι παράγοντες, οι οποίοι πιθανόν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης του, είναι οι εξής:

• Ηλικία. Εμφανίζεται συχνότερα μετά την ηλικία των
• Φυλή. Στους μαύρους ο καρκίνος του προστάτη είναι πιο συχνός από τους λευκούς.
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη ή καρκίνος μαστού. Αν οι άνδρες της οικογένειας έπασχαν από καρκίνο του προστάτη ή οι γυναίκες από καρκίνο του μαστού, τότε ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη για τα παιδιά είναι αυξημένος.
• Παχυσαρκία. Οι παχύσαρκοι έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης προστατικού καρκίνου.
• Διατροφικοί παράγοντες, όπως η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων γαλακτοκομικών, κόκκινο κρέας, ασβεστίου, αλκοολούχων ποτών (4 ή 5 ποτήρια σκληρά αλκοολούχα ποτά, όπως ουίσκι), τα αλλαντικά (όπως λουκάνικα και bacon), και τα fast foods αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη. Το κάπνισμα άμεσα δεν φαίνεται να επηρεάζει την ανάπτυξη του προστάτη, όμως είναι ο πρώτος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου στην ουροδόχο κύστη.

Πως μπορούμε να προλάβουμε τον καρκίνο του προστάτη πριν γίνει επικίνδυνος;

Κάθε άνδρας, πρέπει μετά την ηλικία των 50, να υποβάλλεται σε έλεγχο για τον προστάτη του. Ο έλεγχος περιλαμβάνει:

1. Υπερηχογράφημα νεφρών – κύστεως – προστάτη
2. Ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA)
3. Δακτυλική εξέταση προστάτη από ουρολόγο

Ο ουρολόγος είναι αυτός που θα αξιολογήσει τα ευρήματα και ανάλογα με τα ευρήματα θα προβεί και στις ανάλογες συστάσεις.

Επίσης, η διατροφή και ο τρόπος ζωής φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη. Η άσκηση και η υγιεινή διατροφή μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει: λευκά κρέατα, κυνήγι, ψάρια, ντομάτα, μπρόκολο, πράσινο τσάι, όσπρια, όσπρια της άπω ανατολής, κόκκινο κρασί, ρόδια ή χυμός ροδιού (επιδρά και στο PSA θετικά) και σελήνιο.

Πόσο αξιόπιστη είναι η εξέταση PSA για τον προστάτη;

Το PSA είναι ο μοναδικός δείκτης για τον προστάτη, τον οποίο αξιολογεί κατά περίπτωση ο ουρολόγος. Είναι ο δείκτης, ο οποίος έχει βοηθήσει σημαντικά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη και στη αποτελεσματικότερη θεραπεία του. Δεν υπάρχει κάποια άλλη εξέταση ή άλλος δείκτης πιο αξιόπιστος μέχρι σήμερα από το PSA.

Θα ήθελα να τονίσω ότι οι παθήσεις του προστάτη, όπως υπερτροφία και καρκίνος, είναι οι πιο συχνές στον άνδρα και οι οποίες δεν πρέπει να τρομάζουν, κυρίως ο καρκίνος. Και τούτο, διότι εξελίσσεται αργά, είναι ιάσιμος όταν ανακαλύπτεται στα αρχικά στάδια, και υπάρχουν λύσεις και για τις ενδεχόμενες επιπλοκές μιας χειρουργικής επέμβασης.

Ο τακτικός ετήσιος έλεγχος μετά τα 50 και αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μετά τα 45, διασφαλίζει την έγκαιρη διάγνωση και ως εκ τούτου την αποτελεσματικότερη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Ο δε υγιεινός τρόπος ζωής μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη.