ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΟΣΧΕΟΥ

Ο ι παθήσεις των όρχεων κατατάσσονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες:


- Σε ενδοκρινείς παθήσεις και - Σε παθήσεις του αναπαραγωγικού συστήματος

Οι πλέον συνήθεις παθήσεις είναι :

Α. Καρκίνος όρχεων και καλοήθη νεοπλάσματα

Β. Διόγκωση όρχεων οφειλόμενη σε υδροκήλη, φλεγμονή επιδιδυμίδας αποκαλούμενη επιδιδυμίτις, φλεγμονή όρχεος αποκαλούμενη ορχίτις, κύστεις επιδιδυμίδας και σπερματικού τόνου και σπερματοκήλες.

Υ δροκήλη αποκαλείται η συλλογή υγρού εντός του οσχεικού σάκου και πέριξ του όρχεος. Η υδροκήλη μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Στα μικρά παιδιά παρατηρείται στο 10%.

Κατά το τέλος της κυήσεως, οι όρχεις κατέρχονται στον οσχεικό σάκο και περιβάλλονται από υγρό το οποίο απορροφάται στη συνέχεια. Αν δεν απορροφηθεί τότε δημιουργείται υδροκήλη. Επίσης μπορεί να δημιουργηθεί από φλεγμονές ή κακώσεις του οσχέου.

Υπάρχουν δύο τύποι υδροκήλης. Αυτή που επικοινωνεί με την περιτοναϊκή κοιλότητα και αυτή που δεν επικοινωνεί.

Τα συμπτώματα της υδροκήλης είναι ήπια και συνήθως οι ασθενείς αναφέρουν βάρος και τάση στο όσχεο, κυρίως τις πρωινές ώρες.

Διάγνωση

Η διάγνωση της υδροκήλης τίθεται με την αντικειμενική εξέταση από τον γιατρό και με υπερηχογράφημα οσχέου. Όταν υπάρχει υδροκήλη, οι όρχεις δεν ψηλαφώνται.

Σ τα νεογέννητα με υδροκήλη, δεν προβαίνουμε σε καμία θεραπεία και περιμένουμε για ένα χρόνο. Αν δεν απορροφηθεί το υγρό της υδροκήλης, τότε πρέπει να χειρουργηθεί. Η υδροκήλη χειρουργείται όταν επικοινωνεί με την περιτοναϊκή κοιλότητα ή όταν εμφανίζεται σε ενήλικες άνδρες και προκαλεί συμπτώματα, υπό γενική αναισθησία και παραμονή μια ημέρα νοσηλευόμενος. Μια άλλη εναλλακτική μέθοδος θεραπείας είναι η αναρρόφηση του υγρού δια βελόνης μέσω του οσχέου. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται σε ασθενείς που δεν μπορούν να χειρουργηθούν. Ο κίνδυνος από αυτή τη μέθοδο θεραπείας είναι, συλλογή εκ νέου υγρού στο όσχεο, και φλεγμονή ή λοίμωξη.

H συστροφή όρχεος συμβαίνει, όταν περιστρέφεται ο σπερματικός τόνος γύρω από τον άξονα του δύο φορές (εικόνα 2), προκαλώντας διακοπή αιμάτωσης του όρχεος και συνήθως μόνιμη βλάβη ή καταστροφή αυτού. Είναι μια επείγουσα κατάσταση και χαρακτηρίζεται από έντονο και αιφνίδιο άλγος. Aφορά νέους άνδρες και είναι σπάνια. Περίπου, συμβαίνει σε 1 ανά 4000 νέους. Πιο συχνά παρουσιάζεται στους έφηβους και σπανιότερα σε ενήλικες και νεογέννητα.



Απεικονίζεται ο φυσιολογικός όρχις και ο συστραφείς

Αίτια

Η συστροφή συμβαίνει σε περιπτώσεις με προδιάθεση. Φυσιολογικά οι όρχεις δεν περιστρέφονται εντός του οσχεικού σάκου, διότι στηρίζονται στερεά στους πέριξ ιστούς. Όταν ο όρχις στηρίζεται χαλαρά εντός του οσχεικού σάκου και ο σπερματικός τόνος από τον οποίον κρέμεται είναι μακρύς, προδιαθέτει σε συστροφή. Επίσης, η κάκωση του οσχέου κατά τη διάρκεια άσκησης ή αγώνων όπως ποδόσφαιρο ή η πλήξη του οσχέου μπορεί να προκαλέσουν συστροφή. Συστροφή συμβαίνει συνήθως σε έναν όρχι και σπανίως και στους δύο.

Συμπτώματα

Η συστροφή του όρχεος συνοδεύεται από αιφνίδιο και έντονο άλγος στο ημιόσχεο, ζάλη, ναυτία και εμέτους. Παρατηρείται διόγκωση του ημιοσχέου και οιδηματώδες, η δε ψηλάφηση είναι επώδυνη.

Διάγνωση

Η διάγνωση τίθεται με:

1. Φυσική εξέταση
2. Υπερηχογράφημα οσχέου

Η φυσική εξέταση αποκαλύπτει επώδυνη διόγκωση οσχέου και έλξη του όρχεος προς τα επάνω. Ο υπερηχοτομογραφικός έλεγχος του οσχέου αποκαλύπτει διόγκωση όρχεος και διακοπή της αιματικής ροής.

Θεραπεία

Η θεραπεία συνήθως είναι χειρουργική. Σπανίως μπορεί να αναταχθεί η συστροφή του όρχεος με χειρισμούς. Όταν διαπιστωθεί πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση άμεσα και ανάταξη του όρχεος. Αν χειρουργηθεί εντός των πρώτων 6 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων, τότε το 95% των όρχεων είναι βιώσιμο. Αν περάσουν 12 ώρες τότε το 75 % των όρχεων εχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη και αφαιρούνται. Η αφαίρεση του όρχεος μπορεί να έχει ορμονικές επιπτώσεις στα νεογέννητα και διαταραχές σπέρματος στους ενήλικες.

H συστροφή συμβαίνει σε περιπτώσεις με προδιάθεση. Φυσιολογικά οι όρχεις δεν περιστρέφονται εντός του οσχεικού σάκου, διότι στηρίζονται στερεά στους πέριξ ιστούς. Όταν ο όρχις στηρίζεται χαλαρά εντός του οσχεικού σάκου και ο σπερματικός τόνος από τον οποίον κρέμεται είναι μακρύς, προδιαθέτει σε συστροφή. Επίσης, η κάκωση του οσχέου κατά τη διάρκεια άσκησης ή αγώνων όπως ποδόσφαιρο ή η πλήξη του οσχέου μπορεί να προκαλέσουν συστροφή. Συστροφή συμβαίνει συνήθως σε έναν όρχι και σπανίως και στους δύο.

H συστροφή του όρχεος συνοδεύεται από αιφνίδιο και έντονο άλγος στο ημιόσχεο, ζάλη, ναυτία και εμέτους. Παρατηρείται διόγκωση του ημιοσχέου και οιδηματώδες, η δε ψηλάφηση είναι επώδυνη.

Διάγνωση

Η διάγνωση τίθεται με:

1. Φυσική εξέταση
2. Υπερηχογράφημα οσχέου

Η φυσική εξέταση αποκαλύπτει επώδυνη διόγκωση οσχέου και έλξη του όρχεος προς τα επάνω. Ο υπερηχοτομογραφικός έλεγχος του οσχέου αποκαλύπτει διόγκωση όρχεος και διακοπή της αιματικής ροής.

H θεραπεία συνήθως είναι χειρουργική. Σπανίως μπορεί να αναταχθεί η συστροφή του όρχεος με χειρισμούς. Όταν διαπιστωθεί πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση άμεσα και ανάταξη του όρχεος. Αν χειρουργηθεί εντός των πρώτων 6 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων, τότε το 95% των όρχεων είναι βιώσιμο. Αν περάσουν 12 ώρες τότε το 75 % των όρχεων εχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη και αφαιρούνται. Η αφαίρεση του όρχεος μπορεί να έχει ορμονικές επιπτώσεις στα νεογέννητα και διαταραχές σπέρματος στους ενήλικες.